benzer yazılar
Cam Sanayi
Cam Sanayi
20 February 2016
Cam sanayii, insaat, otomotiv, mesrubat, gida, beyaz esya, mobilya, eczacilik, elektrik-elektronik vb. birçok sektöre girdi veren önemli bir sektördür.
Cam üretiminde kullanilan en önemli girdiler, kum, soda, dolomit, kuvartz gibi maddelerdir. Ülkemizin bu kaynaklar açisindan zengin olmasi nedeniyle, Türk cam sanayi %98 oraninda yerli hammadde kullanmaktadir. En çok kullanilan girdilerden birisi olan soda üretiminde Türkiye'nin payi dünyada %1.7, Avrupa Birligi'nde ise %10'dur. Diger taraftan, Türkiye'de cam hammaddeleri yeterince bulunmakla birlikte, hammadde rezervleri çok fazla kaliteli degildir. Ayrica, fiziksel ve kimyasal özellikleri bakimindan istenen özelliklere uygun hammadde rezervleri giderek azalmaktadir.
Kesintisiz üretim yapma zorunlulugu olan cam sanayiinde, daha önceleri yerli hammaddelerden yararlanmanin sagladigi “karsilastirmali üstünlükler” kullanilabilmekte iken; bugün küresellesme nedeniyle giderek dünyanin küçülen bir pazar durumuna gelmesi ve kalitenin ön plana çikmasi, üretimde yüksek kaliteyi saglayacak sekilde kaliteli hammadde kullanimini gerektirmektedir.
Türk cam sanayiinde, T. Sise Cam Fabrikalari Toplulugu monopol olusturmustur. Sektörde ayrica, orta ve küçük ölçekli bazi firmalarin yanisira, pekçok atölye düzeyinde isyeri de üretim yapmaktadir. Sektörün yillim toplam kurulu kapasitesi 1,8 milyon tonun üzerindedir. Sektörün 20001 yili üretimi 1,5 milyon ton'dur. Üretimin üçte birinden fazlasi ihraç edilmektedir.
Cam elyaf, topluluk disinda Toprak Holding A.S. tarafindan da üretilmektedir. Sektörün yillik toplam üretiminin yaklasik % 90'indan fazlasini bu Topluluk üretmektedir.
Düzcam üretiminde, T. Sise Cam Toplulugu'na bagli üç firma üretim yapmaktadir. Cam ambalaj grubunda yine ayni Topluluga bagli 2 firma bulunmaktadir. Cam ev esyasi üretiminde ise ayni Topluluga bagli 5 firma, Gürok Turizm ve Madencilik A.S., Güzelis Porselen A.S., Koncam gibi orta ve küçük ölçekli firmalar da mevcuttur. Topluluga ait firmalardan birisi, Schott isimli Alman firmasinin ortakligi ile kurulmus olup, 1999 Haziran ayinda üretime geçmistir.
Emniyet cami üretiminde, ikisi Topluluga ait olmak üzere 5 firma, çift camda iki tanesi Topluluga ait olmak üzere 8 firma, ayna üretiminde ise bir tanesi Topluluga ait olmak üzere 3 büyük firma bulunmaktadir.
Sektörde monopol durumunda olan T. Sise ve Cam Fabrikalari A.S.'ye ait 15 düzcam ve cam ürünler üreten firma, sektör için hammadde ve ambalaj malzemesi üreten 8 firma, 10 tane pazarlama ve finansman firmasi bulunmaktadir. Topluluk cam sanayiinde hammadde olarak kullanilan sodanin da tek üreticisidir. Bununla birlikte Türk cam sanayiinde faaliyet gösteren firmalarin 13'ü de yabanci sermaye ortakligi olan firmalardir.
Cam sanayinin temel özelliklerinden birisi olan, “kesintisiz üretim” ve yüksek kapasite ile çalisma zorunlulugu nedeniyle, Topluluk sürekli olarak yeni ürünler devreye sokarak ürün çesitliligini ve kapasitesini artirmakta, teknolojisini gelistirmektedir. Yeni teknolojileri, joint-venture türü ortakliklar kurarak, yurtdisindan saglamaktadir.
Cam sektörü, sermaye yogun bir üretim alanidir ve sektörde sürekli yatirim zorunlulugu vardir. Cam üretiminde, makina-donanim hizlarinin artmasi, enerji yogun üretim olmasi ve kesintisiz üretim zorunlulugu ölçeklerin büyümesine neden olmaktadir. T. Sise Cam Fabrikalari A.S. de sektörün bu özelliginden dolayi, sürekli olarak kapasitesini artirmakta ve yeni yatirimlar gerçeklestirmektedir.
Topluluk, Türkiye'de oldugu gib i yurtdisinda da genisleme politikasi dogrultusunda, birisi Bulgaristan'da, digeri de Gürcistan'da olmak üzere iki firma satin almistir. Rusya'daki cam ambalaj fabrikasi yatirim çalismalari devam etmektedir. Toplulugun, Almanya, Rusya Fed., Çin, Hong Kong ve Avusturya'da temsilciliklere de vardir.
Türk cam sanayii gerek ülke imalat sanayii ölçeginde, gerekse dünya cam sanayi esas alindiginda gelismis bir sanayi dalidir. Türk cam sanayi dünya üretiminde %1.5 paya sahiptir. Avrupa'da 6., dünyada ise 10. büyük cam kurulusudur.
